Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành vào ngày 01/01/2025, là sự kiện quan trọng đánh dấu những đổi mới về chính sách đất đai nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để Luật Đất đai năm 2024 nhanh chóng đi vào cuộc sống thì việc triển khai, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các nội dung Luật Đất đai năm 2024 là việc làm rất cần thiết đến mọi tầng lớp Nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành vào ngày 01/01/2025, là sự kiện quan trọng đánh dấu những đổi mới về chính sách đất đai nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để Luật Đất đai năm 2024 nhanh chóng đi vào cuộc sống thì việc triển khai, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các nội dung Luật Đất đai năm 2024 là việc làm rất cần thiết đến mọi tầng lớp Nhân dân trên địa bàn tỉnh. Vừa qua, Sở Khoa học và Công nghệ cũng đã triển khai tuyên truyền về nội dung Luật Đất đai năm 2024 bằng nhiều hình thức linh hoạt và mang tính thiết thực như: Tuyên truyền trong nhóm Zalo Phổ biến giáo dục pháp luật của Sở, tuyên truyền bằng văn bản qua hệ điều hành, sao gửi tài liệu, tuyên truyền qua các buổi sinh hoạt hàng tháng, quý của các phòng chuyên môn, nghiệp vụ, đơn vị trực thuộc Sở. Căn cứ theo hướng dẫn của Kế hoạch số 73/KH – UBND ngày 15/3/2024 của UBND tỉnh Yên Bái về triển khai thi hành, tuyên truyền, phổ biến, quán triệt và tập huấn các nội dung Luật Đất đai năm 2024, các Nghị định và Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đất đai; Kế hoạch số 14/KH-UBND ngày 17/01/2024 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Yên Bái về công tác truyền thông chính sách tỉnh Yên Bái năm 2024, Sở Khoa học và Công nghệ đã tập trung triển khai vào những điểm mới của Luật Đất đại năm 2024, cụ thể đó là:  (1) Quy định cụ thể chính sách hỗ trợ đất ở, đất nông nghiệp, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc xây dựng và thực hiện chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; nguồn lực để thực hiện chính sách; đảm bảo quỹ đất để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. (2) Tại Điều 79 của Luật đã quy định cụ thể 31 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, Nhà nước thu hồi đất trong trường hợp này phải là các dự án: (i) Xây dựng công trình công cộng; (ii) Xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước, công trình sự nghiệp; (iii) Các trường hợp khác, bao gồm nhiều nhóm tiêu chí như: nhà ở, khu sản xuất, phát triển quỹ đất, khoáng sản, công trình ngầm và các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để đấu giá, đấu thầu nhằm tăng thu ngân sách…. Với 31 trường hợp cụ thể Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng đã cơ bản bao quát các trường hợp cần thiết phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Tuy nhiên, để bảo đảm cho trường hợp thực sự cần thiết thu hồi đất phát sinh nhưng chưa có trong quy định của Luật này, tại khoản 32 Điều 79 đã quy định trường hợp khác thì Quốc hội sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất của Điều này theo trình tự, thủ tục rút gọn (3) Quy định về nguyên tắc phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất; đất do tổ chức phát triển quỹ đất phát triển, quản lý, khai thác; quỹ phát triển đất và tổ chức phát triển quỹ đất. Việc phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất phải theo quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất, sử dụng đất đúng mục đích, công khai, minh bạch, hợp lý, hiệu quả và theo quy định của pháp luật; bảo đảm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, hỗ trợ tái định cư, an sinh xã hội, bố trí đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. (4) Hoàn thiện chính sách tài chính về đất đai, cơ chế xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường, bãi bỏ quy định về khung giá đất của Chính phủ; quy định cụ thể nguyên tắc, căn cứ, phương pháp định giá đất; quy định bảng giá đất được xây dựng hằng năm và bảng giá đất lần đầu được công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026, được điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất từ ngày 01/01 của năm tiếp theo; việc xây dựng bảng giá đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất. (5) Mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân lên không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất tại địa phương; mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa cho cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp trong hạn mức được giao đất nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân có năng lực về vốn, khoa học kỹ thuật có quyền tiếp cận đất đai, đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa, hạn chế tình trạng bỏ hoang hoặc sử dụng đất nông nghiệp manh mún không hiệu quả; bổ sung quy định người sử dụng đất trồng lúa được chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trên đất trồng lúa, được sử dụng một phần diện tích đất xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp; được sử dụng kết hợp với mục đích thương mại, dịch vụ, chăn nuôi, trồng cây dược liệu… nhưng không được làm thay đổi loại đất đã được xác định theo quy định của Luật Đất đai. (6) Bổ sung quy định để quản lý, sử dụng hiệu quả đất đai có nguồn gốc nông, lâm trường, quy định về tập trung, tích tụ đất nông nghiệp nhằm khuyến khích tập trung, tích tụ đất nông nghiệp, khắc phục tình trạng manh mún, tạo điều kiện thu hút đầu tư, ứng dụng cơ giới hoá và công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp là các vấn đề mà một tỉnh miền núi như Yên Bái đang gặp phải. (7) Luật Đất đai đã quy định cụ thể các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất đối với đất; các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất là các dự án thuộc trường hợp phải tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định. Luật cũng quy định điều kiện của tổ chức tham gia đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất, quy định trình tự, thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất thực hiện theo quy định của pháp luật. Luật Đất đai năm 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, thay thế Luật Đất đai năm 2013./. Giang Nguyễn - Sở KH&CN